Hoe ontstaat een Voorste Kruisband Letsel?
De voorste kruisband functioneert voornamelijk als stabilisator van de knie zowel in voor-achterwaarste richting maar ook in rotatie. Typische letsels ontstaan bij plotse draaimanoeuvres zoals pivot bewegingen of torsies tijdens sportbeoefening. De patient verteld typisch dat hij/zij een 'krak' heeft gevoeld of gehoord. In de meeste gevallen, kan op dat ogenblik niet worden verder gesport en zwelt de knie op. Vaak heeft men nadien een doorzakkingsgevoel bij korte draaibewegingen. Soms echter zijn de klachten veel subtieler met enkel lichte pijn en zwelling.
Preventie van Letsels
Diagnose
De diagnose van een gescheurde voorste kruisband kan meestal reeds worden gesteld op basis van het verhaal van 'torsietrauma met krak'. Tijdens het klinische onderzoek dienen zowel de Lachman-, schuiflade-, als pivot shift test uitgevoerd te worden. Een MRI scanner van de knie wordt in de meeste gevallen aangeraden om bijkomende letsels van kraakbeen en meniscus (tot 40%) op te merken.
Behandeling
Voorste kruisband letsels kunnen zelden conservatief behandeld worden. Enkel indien er geen instabiliteitsklachten op de voorgrond staan, kan chirurgie worden vermeden. In de meeste gevallen zal ook sport met draaibewegingen moeten vermeden worden.
Bij de meeste patienten zal op basis van instabiliteitsklachten, leeftijd, bijkomende meniscus of kraakbeen letsels, en activiteitsniveau worden beslist om de kruisband via chirurgie te reconstrueren. Naar timing van reconstructie wordt voornamelijk rekening gehouden met de stijfheid van de knie (dient te worden vermeden). Meestal kan de ingreep daarom binnen de 6 weken na het trauma worden uitgevoerd. Idealiter dient de ingreep te gebeuren voor 9 maand, aangezien nadien vaak bijkomend uitrekken van andere ligamenten voorkomt en de risico's op bijkomende meniscus scheuren significant stijgt.
Bij de meeste patienten zal op basis van instabiliteitsklachten, leeftijd, bijkomende meniscus of kraakbeen letsels, en activiteitsniveau worden beslist om de kruisband via chirurgie te reconstrueren. Naar timing van reconstructie wordt voornamelijk rekening gehouden met de stijfheid van de knie (dient te worden vermeden). Meestal kan de ingreep daarom binnen de 6 weken na het trauma worden uitgevoerd. Idealiter dient de ingreep te gebeuren voor 9 maand, aangezien nadien vaak bijkomend uitrekken van andere ligamenten voorkomt en de risico's op bijkomende meniscus scheuren significant stijgt.
voorste kruisband reconstructie
De gescheurde voorste kruisband wordt vervangen door een nieuwe kruisband. Hiervoor kunnen de hamstring pezen of patella pees of quadriceps pees uit uw knie gebruikt worden. De keuze van de pees zal op voorhand met U besproken worden. In uitzonderlijke gevallen dient een quadriceps pees, donor pees of kunststof pees gebruikt te worden.
Tijdens de arthroscopie (voor algemene informatie zie chapter ARTHROSCOPIE) worden de oude resten van de beschadigde kruisband verwijderd en er worden twee tunnels in het bot geboord: één in het bovenbeen en één in het onderbeen, beiden eindigend in de knie op de exacte plaats van uw voorste kruisband.
De uiteinden van de boortunnels in de knie staan op de plaats van de aanhechting van de oorspronkelijke kruisband aan het boven- en onderbeen. Het peesmateriaal wordt via de boortunnels in de knie gebracht op de plaats van de oorspronkelijke kruisband (anatomical anterior cruciate ligament reconstruction)
Het geheel wordt vastgemaakt met een speciaal fixatiesysteem. Dat systeem is zeer belangrijk, want het moet voor stevigheid zorgen tot de greffe volledig is vastgegroeid. In normale omstandigheden is dat drie tot zes maanden na de ingreep.
De rest van de knie wordt ook bekeken en eventuele beschadigingen van kraakbeen en meniscus bijgewerkt. Sommige meniscusscheuren kunnen zelfs gehecht worden.
In geselecteerde gevallen zal ook het anterolateraal ligament door een MONOLOOP reconstructie worden hersteld.
Voor revalidatieschema: zie chapter REVALIDATIE
Tijdens de arthroscopie (voor algemene informatie zie chapter ARTHROSCOPIE) worden de oude resten van de beschadigde kruisband verwijderd en er worden twee tunnels in het bot geboord: één in het bovenbeen en één in het onderbeen, beiden eindigend in de knie op de exacte plaats van uw voorste kruisband.
De uiteinden van de boortunnels in de knie staan op de plaats van de aanhechting van de oorspronkelijke kruisband aan het boven- en onderbeen. Het peesmateriaal wordt via de boortunnels in de knie gebracht op de plaats van de oorspronkelijke kruisband (anatomical anterior cruciate ligament reconstruction)
Het geheel wordt vastgemaakt met een speciaal fixatiesysteem. Dat systeem is zeer belangrijk, want het moet voor stevigheid zorgen tot de greffe volledig is vastgegroeid. In normale omstandigheden is dat drie tot zes maanden na de ingreep.
De rest van de knie wordt ook bekeken en eventuele beschadigingen van kraakbeen en meniscus bijgewerkt. Sommige meniscusscheuren kunnen zelfs gehecht worden.
In geselecteerde gevallen zal ook het anterolateraal ligament door een MONOLOOP reconstructie worden hersteld.
Voor revalidatieschema: zie chapter REVALIDATIE
Anterolaterale Instabiliteit (ALI)
Recent onderzoek heeft aangetoond dat bij voorste kruisband letsels vaak niet alleen de voorste kruisband scheurt, maar dat er ook een letsel kan optreden ter hoogte van het anterolaterale kapsel. Het anterolaterale kapsel is namelijk een belangrijke stabilisator van de pivot beweging! De MONOLOOP procedure (die door onze groep reeds meer dan 20 jaar wordt uitgevoerd!) aan de buitenkant van de knie herstelt dit ligament en verhoogt de weerstand bij rotatiebewegingen. Anatomy of the anterolateral ligament of the knee. Claes S, Vereecke E, Maes M, Victor J, Verdonk P, Bellemans J. J Anat. 2013 Oct;223(4):321-8
Antwerp Monoloop
Voorste Kruisband repair ipv reconstructie?
Er is de laatste tijd veel wetenschappelijke interesse naar het herstellen van de kruisband dmv hechtingen en een augmentatie, in plaats van de klassieke reconstructie waarbij de kruisband wordt vervangen door een pees-ent . Hierbij wordt de gescheurde voorste kruisband dus niet vervangen door een pees, maar wel aan elkaar genaaid en versterkt (augmentatie). Slechts 10% van alle kruisbandscheuren, nl. waarbij de voorste kruisband scheurt thv de femorale oorsprong, zouden hiervoor in aanmerking kunnen komen. Wetenschappelijk onderzoek is nog steeds lopende om deze techniek te verbeteren omdat vroeger onderzoek duidelijk heeft aangetoond dat er geen goed herstel mogelijk is na eenvoudige hechting of augmentatie. Nog meer onderzoek nodig dus....
REVISIE CHIRURGIE
Revisie voorste kruisband chirurgie is meestal complexere chirurgie waarbij naast aandacht voor de voorste kruisband revisie, ook specifieke aandacht dient besteed te worden aan de positie van de vroegere tunnels, de toestand van de menisci alsook eventuele bijkomende instabiliteit aan de mediale en laterale ligamenten. De verschillende opties zullen met u besproken worden zoals peesgreffe keuzes en eventueel noodzaak voor bijkomende chirurgie.
Frequently Asked Questions
Wanneer kan ik autorijden? Dit is afhankelijk van de kracht en coordinatie van uw knie. Uw kinesist kan beoordelen wanneer deelname aan het verkeer weer verantwoord is. Meestal is dit mogelijk vanaf week 4-6
Wanneer kan ik het werk hervatten? Dit is uiteraard afhankelijk van het type werk en kan varieren van 4 weken tot 4 maand
Hoelang dien ik de spuitjes te krijgen tegen DVT? 20 dagen
Wanneer mag ik douchen? Van zodra de wonde droog is kan een waterdicht verband worden aangebracht waardoor douchen mogelijk is!
Postoperatieve Problemen? in ongeveer 5% van de gevallen blijft volledig strekken na 3 maand revalidatie moeilijk. Meestal is dit te wijten aan littekenweefsel dat rondom de nieuwe kruisband groeit. Indien problematisch, kan dit littekenweefsel via een kijkoperatie vlot worden verwijderd (klassiek tussen maand 3 en 6).
Hoelang blijf ik in het ziekenhuis? Klassiek 1 nacht.
Wanneer kan ik het werk hervatten? Dit is uiteraard afhankelijk van het type werk en kan varieren van 4 weken tot 4 maand
Hoelang dien ik de spuitjes te krijgen tegen DVT? 20 dagen
Wanneer mag ik douchen? Van zodra de wonde droog is kan een waterdicht verband worden aangebracht waardoor douchen mogelijk is!
Postoperatieve Problemen? in ongeveer 5% van de gevallen blijft volledig strekken na 3 maand revalidatie moeilijk. Meestal is dit te wijten aan littekenweefsel dat rondom de nieuwe kruisband groeit. Indien problematisch, kan dit littekenweefsel via een kijkoperatie vlot worden verwijderd (klassiek tussen maand 3 en 6).
Hoelang blijf ik in het ziekenhuis? Klassiek 1 nacht.